Voluntary Carbon Markets Integrity Initiative (VCMI), 28 Haziran 2023'de şirketlerin yanıltıcı, kötü kullanıma açık ve hayali iklim iddialarına karşı sıkı takip getirmeyi hedeflediği kuralları yayınladı. Yayınlanan bu kurallarda, “Karbon Kredisi Kılavuzları” ile yeşil yıkamaya karşı kurallar sert bir şekilde belirtildi.

VCMI iki yıllık çalışmanın ardından karbon satın alanlar için çeşitli kılavuzlar yayınladı. Kılavuzlara göre şirketlerin uyum sağlaması için, yıllık emisyonlarını yayınlamaları, bilimsel olarak belirlenen hedefleri benimsemeleri ve yaptıkları lobi faaliyetlerinin Paris Anlaşması ile uyumlu olduğunu ve başarısını engellemediğini göstermeleri gerekli.

Yeşil Yıkamaya Karşı Kurallar Koyuldu

Şirketlere, bu adımları attıktan ve yakın dönem emisyonlarını azaltmada ilerleme kaydettiklerini kanıtlandıktan sonra, kalan emisyonlarını temizlemek için karbon kredileri satın alabilme imkanı sağlanacak. VCMI’ye göre, krediler “en yüksek kalitede” olmalı. Kılavuzlar, kaliteyi değerlendirerek kredilerin kaynaklarına odaklanan benzer bir grup tarafından belirlenen prensiplere dayanıyor. Voluntary Carbon Market Integrity Council, kurallarını Mart ayında yayınlamıştı ancak uzmanlara göre bu kurallar yetersizdi.

Karbon kredilerinin alınıp satıldığı iki tür sistem bulunuyor. Birisi uyum piyasası, diğeri ise gönüllü piyasa. Gönüllü piyasalar, 2021 yılında 2 milyar dolar değerine ulaştı. Ancak bu piyasalar, şüpheli dengelemelerin satıldığı, gelişmekte olan ülkelerde tepkilere yol açan ve “yeşil yıkama” suçlamalarına hedef olan alanlar olarak eleştirildi. Yeşil yıkamaya karşı kurallarla bunların önüne geçilmeye çalışılacak.

Türkiye Güvenilir Bir Karbon Dengeleme Sistemi Oluşturabilir

Türkiye’deki şirketler de gönüllü karbon piyasalarında satın aldıkları kredilerle ilgili yeni kurallara uyum sağlamak zorunda. Kurallar, Türkiye’deki şirketlerin iklim iddialarını güçlendirmelerini, yanıltıcı iddialarla mücadele etmelerini ve karbon dengelemesi sürecinde şeffaflığı sağlamalarını amaçlıyor. Böylece, Türkiye’deki şirketler iklim değişikliğiyle mücadeleye daha etkin bir şekilde katkıda bulunabilir ve güvenilir bir karbon dengeleme sistemi oluşturabilir.

VCMI tarafından yayınlanan yeni kurallar, gönüllü karbon piyasalarında şeffaflığı sağlamak ve şirketlerin iklim iddialarını güçlendirmek ve iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşması için şirketlerin emisyon azaltma çalışmalarını takip etmeleri, en yüksek kalitede karbon kredileri satın almaları ve kurallara uyum sağlamaları gerekli.