This project is funded by the European Union.
11 Mar 2023
Avrupa Birliği üyesi ülkeler 2050 yılı için nötr karbon hedefleri doğrultusunda Rusya’ya olan fosil yakıt bağımlılığını azaltmak için enerji verimliliğini yükseltme kararı aldı.
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından dün sağlanan anlaşmada, üye ülkelerin nihai enerji tüketimlerini 2030 yılına kadar 2020 yılına göre %11,7 oranında azaltma hedefi konuldu. Bu hedef, Komisyon tarafından geçen yıl önerilen %13’lük hedef ile Parlamento tarafından önerilen %14’lük hedefin altında kalırken, Avrupa Birliği'nin 2021 yılında belirlediği % 9’luk hedefinin üstünde. AB üyesi ülkeler bu hedef kapsamında kendi ulusal hedeflerini belirleyebilecek.
Belirlenen bu hedefle ilk defa AB mevzuatına “enerji yoksulluğu” kavramı eklenirlen, kamu, özel sektör ve finans kuruluşları için de bazı yükümlülükler geldi.
Kamu Hizmetinde Enerji Verimliliği Öncelikli Olacak
Alınan kararlar sonucu hazırlanan Yönerge'ye göre, kamu kurumları her yıl enerji tüketimleri %1,9 oranında düşürecek. Bunun için kamu kurumlarında tüm işler enerji verimliliği gözetilerek yapılacak.
Ayrıca Yönerge ile merkezde bulunan kamu kurumları bulundukları binanın yüzölçümlerinin %3’ünü her yıl yenileme şartınayerel ve bölgesel kamu kurumları da eklendi.
Enerji Verimliliği Özel Sektöre de Entegre Edildi
Yönerge özel sektör kuruluşlarını kapsıyor. Buna göre yıllık enerji tüketimleri 85 Terajoule (TJ) seviyesini aşan KOBİ’ler de dahil olmak üzere üm işletmelerde enerji yönetim sistemi uygulaması zorunlu olacak. İlgili sistemi uygulamayan özel işletmeler enerji denetimine tabi tutulacak. Yönerge ile ilk kez, büyük veri merkezlerine de enerji performansı raporlama zorunluluğu da getirildi.
Finansal Kuruluşlara Yeşil Kredi Desteği
Yönerge'de AB ülkelerine enerji verimliliği kapsamında sağlanacak finansman için yeni politikalar geliştirileceği vurgulandı. Buna göre AB üyeesi ülkeler enerji verimliliği için finansal kuruluşlarla ayrım yapmadan işbirliği yapacak ve bu kuruluşlara yeşil kredi için destek verecek. Ayrıca AB ülkeleri her yıl enerji verimliliği yatırımlarının hacmini raporlamak zorunda olacak.
2030 Yılında Sıfır Karbon Hedefi
AB ülkelerinde nüfusu 45 binin üzerinde olan büyük belediyelerde bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerini teşvik etmek zorunlu olurken, ülkelerin bu sistemlerin emisyon seviyelerine yönelik asgari şartları da her yıl yükseltilmesi gerekecek. Bunun sonucunda 2050 yılında AB sınırları içerisindeki tüm bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerinin tamamen karbonsuz olduğu görülecek. Bununla birlikte 2030 yılına kadar yüksek verimli doğal gaz kullanma dışında hiçbir karbon yakıta izin verilmeyecek.
Dar Gelirli Halklara Enerji İyileştirmelerinde Öncelik Verilecek
Yönerge ile AB mevzuatında ilk defa “Enerji Yoksulluğu” tanımı yer alırken, enerji yoksulluğundan etkilenen kişilere, güvencesiz müşterilere, dar gelirli hane halklarına ve sosyal konutlarda yaşayan kesimlere enerji verimliliği iyileştirme önlemlerinde öncelik sağlanacak. Ayrıca ülkelerin enerji yoksulluğunu hafifletmek iin detsek aldığı teknik ve finansal kuruluşlarla uzlaşma konusunda hassas olması gerekecek.