This project is funded by the European Union.
5 Nis 2023
Avrupa Komisyonu ve Parlamentosu, 18 ay süren görüşmelerden sonra AB’nin 2030 yılı enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji hedefinin yükseltilmesi konusunda uzlaşmaya vardı.
30 Mart 2023 günü sağlanan uzlaşmada, birliğin 2030 yılı yenilenebilir enerji hedefi %42,5 seviyesine yükseltildi. Bununla birlikte %2,5 oranında ek gösterge hedefi de geri getirildi. Aynı zamanda uzlaşmaya, sektörel alt hedefler ve yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılmasına yönelik yasal çerçeve değişikliklerine yönelik hükümler de eklendi.
Ulaşımda Yenilenebilir Enerji Kullanımı İçin İki Seçenek Sunuldu
Uzlaşmada AB ülkelerine ulaşım kaynaklı enerji tüketimlerindeki yenilenebilir enerji kullanımı için iki ayrı bağlayıcı seçenek sunuldu. Bu seçeneklere göre AB ülkeleri ya ulaşım kaynaklı emisyonlarını 2030 yılına kadar %14,5 oranında düşürmek zorunda ya da ulaşım kaynaklı enerji tüketimlerini %29 oranında yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamak zorunda kalacak.
Yenilenebilir Enerji Sanayi Sektörüne Taşınacak
Uzlaşmaya göre, AB ülkeleri sanayi sektörü kaynaklı enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji payının 2030 yılına kadar her yıl %1,6 oranında artmak zorunda. Bununla birlikte sanayi sektöründe kullanılan hidrojen tüketimi için de bir alt hedef getirilerek hidrojen üretimindeki yenilenebilir enerjinin payının artması konusuna mutabakata varıldı.
Mutabakata göre halihazırda %95 olan hidrojen üretimindeki yenilenebilir enerji oranının, 2030 yılına kadar %42, 2035 yılına kadasr da %60’lık bölümü yenilenebilir enerji kaynaklı olması zorunlu oldu. Aynı zamanda bu üretimin biyolojik olmayan yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmesi gerekecek. Eğer AB ülkeleri bu hedefleri yerine getiremezse takdirde üretimindeki biyolojik olmayan yenilenebilir enerji kaynak payını %20 oranında düşürebilecek.
AB Ülkelerindeki Binalar Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Olacak
AB üyesi ülkeler binalardaki enerji tüketiminde yenilenebilir enerji payının artırılması konusunda da anlaşmaya vararak, 2030 yılında AB ülkelerindeki binaların enerji tüketiminin %49’luk bölümünü yenilenebilir enerji kaynaklı hale getirilmesi konusunda uzlaştı.
Bu hedefe göre, binaların ısıtma ve soğutma kaynaklı enerji tüketimi içindeki yenilenebilir enerji payının her yıl düzenli ve bağlayıcı olarak artırılması gerekecek. Aynı zamanda ulusal seviyede uygulanacak yıllık artış oranı da 2026 yılına kadar %0,8, 2026-2030 arası dönemde ise %1,1 olacak. Tüm üye devletler için asgari olarak belirlenmiş bu oranlara her üye devlet için özel olarak hesaplanacak ek gösterge niteliğinde artış uygulanabilecek.
Yenilenebilir Enerji Hızlandırma Alanları Tasarlanacak
Mutabakatta değinilen önemli nokta ise, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılması için atılacak adımlar alanında oldu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası, Rusya’ya olan fosil yakıt bağımlılığının azaltılması için geliştirilen REPowerEU planına atıf yapılan uzlaşma metnine göre, üye devletlerin yenilenebilir enerji projeleri için yatırım süreçlerinin basitleştirilmesi ve hızlandırılması amacı ile “yenilenebilir enerji hızlandırma alanları” tasarlanacak.
Bununla birlikte oluşturulacak yasal çerçeve kapsamında yenilenebilir enerjilerin yaygınlaşmasının kamu yararı açısından üstün olduğu gerekçesi ile yeni tesislere yönelik yasal itiraz gerekçelerinde sınırlandırma olacak.