Başvuru

Pek çok yatırımcı yukarıda değinilen 5 MW’a kadar hak için Lisansız Güneş Enerji Üretimi yapmak istiyor ama nereden başlayacağı konusunda çok kaynak ve çok karışık bilgiler mevcut. Bu nedenle oldukça sade ve hızlı çözüme ulaştıracak bilgiler ile detay sevenler için de kaynaklar göstermeye çalışalım.

Başlamadan önce bir soruyu cevaplayarak başlayalım, araziniz var, Ges kurmak için Çağrı Mektubu almak istiyorsunuz, ne yapmalısınız? %90 ihtimal ile hiç bir şey, çünkü alamayacaksınız. Kapasiteler çoktan doldu, hatta yer açılsa bile muhtemelen sizden önce sırada 100 kişi vardır.

Süreçler benzer olsa da yatırım nereye yapılırsa tesis kurup sonuca ulaşabileceksiniz o seçeneklere bakarak yol haritası seçmek gerekecek.

Eldekiler aşağıda sıralananlar ise olasılık fazlalaşmakta.

• Tarımsal sulama vb.
• İzin alınmış bir saha uygulaması,
• Ev -iş yeri çatısı,
• Endüstriyel Tesis çatısı gibi…
• Herhangi bir dağıtım merkezine bağlı olmaksızın kurulum

Kendi tesis olanaklarıyla enerjinin yetmediği durumlarda kesintisiz enerji için hangi dağıtım bölgesinde olduğunuzun da önemi bulunmakta.

Nedeni, başvurunun ilgili dağıtım firmasına yapmanızın gerekmesi.

Haritada yer aldığı üzere Türkiye enerji kullanım büyüklüğü yöresel etkile vb. durumlar göz önüne alınarak 21 bölge olarak dağıtım şirketlerine ayrılmış durumdadır.

Ancak dağıtım şirketleri gerek kurulacak tesislerin büyüklüğü gerekse kamusal izin, haklar ve alacak-verecekler konusunda EPDK başta olmak üzere, Bölge TEDAŞ ve TEİAŞ’lara bir anlamda bağlıdırlar da.

İşle Dağıtım firmalarının sorumlu olduğu illere ilişkin Ülkemiz haritası;

Aşağıda Lisansız yatırımlar konusunda (EPDK)’dan devşirme yol haritasını verelim.

Şemada görüleceği üzere aşağı dümdüz inmenin bazı koşulları bulunmaktadır. Yol ayrımlarından önemlilerinden biri, eksiksiz belge teslimi olmakta. (verilen süre aşıldığında anında hak kaybı nedeni) Tabii sürekli değişen güncel yönetmelik ve eklerini yakalamak koşuluyla burayı kolayca aşabilirsiniz de.

Yol haritası görseli aslında tüm süreçleri sizin için özetliyor. Ama daha detay incelemek istiyorum diyenler için;

EPDK Lisanssız Elektrik Üretim Listesine aşağıda yer verilmiştir.

Başvuru için gereken belgeler ;

• Tapu kaydı ve kira sözleşmesi veya arazi kullanım hakkını gösterir belge
• Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu
• Kurulacak tesisin teknik özelliklerini gösteren Tek Hat Şeması
• Kurulu Güç Sınırına İlişkin Beyan
• Faliyet Yasağına ilişkin beyan
• Elektrik aboneliği
• *Tapu vs. için aslı dışında noter onaylı sureti götürmekte fayda var.

Konuyla İlgili EPDK’da bulunan Belge, Açıklama Linkleri ve Kaynaklara ilişkin başlıklara Aşağıda Yer Verilmiştir.

• Çatı Mevzuatı Duyuru (Çatı’da Güneş Enerjisinden Elektrik Üretme)
• Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu
• Faaliyet Yasağına İlişkin Beyan Dilekçesi
• GES (Güneş Enerji Santrali) Tek Hat Proje Çizim
• Kurulu Güç Sınırına İlişkin Beyan Formu
• Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Hidrolik Dışı Kaynaklara Dayalı Başvuru Süreci
• Elektrik Piyasasında Tüketim Tesisi ile Ayni Ölçüm Noktasından Bağlı ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisleri için Lisanssız Üretim Başvurularına ve İhtiyaç Fazlası Enerjinin Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar

Başvurunuzun sonucu bir sonraki ayın sonunda ilgili Dağıtım Şirketi WEB sayfasında Lisansız Elektrik üretimi ile ilgili sayfada yayınlanacak ve size de ayrıca bilgi verilecektir.

Cevabımız geldi, olumlu, ne yapacağız? Olumsuz ise zaten bir sebebi vardır, çözüm var ise halledebilir, halledemediğiniz konuları ise danışabilirsiniz.

Olumlu Gelen Çağrı Mektubu

Çağrı mektubunuz olumlu olarak tebliğ edildi, sıra geldi bağlantı anlaşmasına buyurun size 180 gün süre. Bunun ilk 90 günü içinde; üretim tesisi ve varsa bağlantı hattı projesini Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kurum ve/veya tüzel kişilerin onayına sunmanız gerekmektedir.

Yoksa bağlantı başvurunuz geçersiz sayılarak, sunmuş olduğunuz belgeler ilk kargo ile adrese gelmektedir.

Her şeyi usulüne uygun yaptınız adreste de geri dönen bir şey yok, bu sefer ilgili şebeke işletmecisi sizle otuz gün içerisinde bağlantı anlaşması imzalamakla yükümlü olur.

Bu 90 gün içinde projeleri teslim edecektik ya, ettik ama bir türlü onay alamadık işte o zaman haklarınız devam etmekte ancak düzeltmeler için ilgili şebeke işletmecisi tarafından 180 gün ek sürelerle tabii.

Bu ikinci sürede de sorunları aşıp onay alamadız mı? Artık kimsenin yapacağı bir şey yok demektir ve posta kutusuna bakmakta fayda var demektir.

Her şey yolunda gitti ve bağlantı anlaşmasını da imzaladınız, biraz da para arttı ne yapacaksınız? İşleyişi de öğrendik bu arada, e o zaman kurulu güç artışında bulunmakta fayda var tabii.

Bu durumda hemen talebin yapıldığı aya bakılmakta ve yapılan diğer tüm başvurular ile birlikte değerlendirme yapılmakta elbet.

Olumsuz görüş verilmesi halinde, başvurunuz kabul edilmemiş olmakla birlikte mevcut bağlantı anlaşmanızın geçerliliği devam edecektir.

Sevindirici olarak söz konusu ilave talebiniz komisyon tarafından olumlu görüş alması halinde, olumlu görüşün tarafınıza tebliğ edildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde üretim tesisinin projesi tadil edilerek ilgili/yetkili kurumlara sunmanız gerekecek.

Bu sefer artık projeleriniz onaylansın yoksa baştaki süreye gireceksiniz döngü halinde, bunu hiç istemeyiz.

Bağlantı Anlaşması Sonrası

Sunduğunuz uygulama projeleri onay aldı ve kurulu güç artışı talebi olumlu bulundu bağlantı anlaşmanız da imzalı derin bir soluk, artık iş uygulamaya geçecek demektir.

En başta tesisiniz ile bağlantı noktası arasında oluşturacağınız enerji nakil hattı (ENH) projesinin hazırlanması olmalı bu zaman alan bir süreç çünkü. Bu projeniz de ilgili dosyasıyla dağıtım firmasından onay aldı diyelim bu sefer de yetkili belediye/İl Özel İdareden yol kenarındaki alandan hat için geçiş izni almanı gerekiyor (bağlantı anlaşması ve onaylı ENH projenizle) Bu alınabiliyor genelde çünkü direkleriniz ya beton ya da en fazla 50x50 çaplı demir direk olmakta. Bu konuda kamulaştırma hakkı olmadığı için sıkıntılı geçmekte bazı bölgelerde bilgilere.

Uygulama Aşaması;

Uygulama için daha neler yapılacak konusuna geri dönersek;

• kurulması planlanan üretim tesisine ilişkin imar planlarının onaylanması,
• 17/1/1983 tarihli ve 83/5949 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli görüşlerinin alınması,
• Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararı
• Üretim tesisine ilişkin yapı ruhsatının veya söz konusu ruhsatın yerine geçecek belgenin alınması veya söz konusu ruhsatın alınmasına gerek olmadığına ilişkin belge

Daha fazla bir şeyler yazmadan tesis inşaatı için artık ilk kazmayı vurabilirsiniz.

Hat tamam, tesis içindeki dağıtım merkeziniz tamam ve paneller montajlı artık geçici kabule birilerini çağırma zamanı gelmiş demektir. Bu arada onlar gelmeden sistemi bir bilene test ettirmekte de fayda var.

Her şey yolunda, o zaman ilgili dağıtım firmasını geçici kabul için davet etmek gerekecek. Umarız hiçbir sorun çıkmadan direkler de şakulünde direkler arası tel seyimleriniz de bölge koşullarında hesaplanmış açılarda (yandan bakılınca).

Tamamdır, geçici kabulü hak ettiniz.

Ufak bir şeyi daha hatırlatalım geçici kabulden sonra 1 ay içinde sistem kabul anlaşmasını imzalamanız gerekecektir. Karşınızda bundan sonra en çok muhatap olacağınız yetkin dağıtım firması olacağını sakın akıldan çıkartmayınız.

Ömer Erdem Özyurt

Çalışma Komitesi Teknik Uzmanı